W dyskusji, jaka rozgorzała ostatnio z nową mocą na temat kapłaństwa żonatych mężczyzn, czy całkowitego zniesienia celibatu w Kościele Katolickim, pojawiają się argumenty, tyleż pełne dobrej woli i troski, co naiwności. Przyjrzyjmy się tym najbardziej popularnym.

Pierwszy argument wypływa z odniesienia do historii Kościoła, samych jego początków i brzmi bardzo prosto:”na samym początku tak nie było”. Cóż, tęsknota za powrotem do korzeni jest tak stara jak sam Kościół. Wystarczy chociażby tylko przypomnieć sobie wielki ruch braciszków od św.Franciszka postulujący Kościół ubogi, Kościół, który niczego nie posiada. Spór o to, czy Jezus był ubogi, czy posiadał jakieś dobra na własność, z niezwykłą erudycją, pasją i wątkiem kryminalnym w tle przybliża nam wszystkim Umberto Eco w swojej genialnej książce „Imię Róży”.

Zakonom żebraczym, takim jak franciszkanie, czy dominikanie można jak sądzę sporo zarzucić, ze świętą inkwizycją i „Młotem na czarownice” na czele, ale na pewno nie to, że są to zakony ubogie!

42 Trwali oni w nauce Apostołów i we wspólnocie, w łamaniu chleba¹¹ i w modlitwach. 43 Bojaźń ogarniała każdego, gdyż Apostołowie czynili wiele znaków i cudów 44 Ci wszyscy, co uwierzyli, przebywali razem i wszystko mieli wspólne¹². 45 Sprzedawali majątki i dobra i rozdzielali je każdemu według potrzeby. 46 Codziennie trwali jednomyślnie w świątyni, a łamiąc chleb po domach, przyjmowali posiłek z radością i prostotą serca.47 Wielbili Boga, a cały lud odnosił się do nich życzliwie. Pan zaś przymnażał im codziennie tych, którzy dostępowali zbawienia.(Dz 2,,42 47)

W Kościele i dziś nie brakuje ludzi odważnych, zaangażowanych, pełnych pasji, sądzę jednak, że nawet najbardziej radykalni z nich sceptycznie zapatrują się na możliwość przekształcenia Kościoła Katolickiego we wspólnotę ludzi niczego nie  posiadających na własność i żyjących wszyscy razem w jakiś komunach.

Kościół historyczny osadzony jest zawsze w realiach swoich czasów, myśli i działa tak, jak dana epoka. Przeniesienie realiów, czy myślenia sprzed stu, dwustu, czy dwóch tysięcy lat na grunt dzisiejszy jest zwyczajnie niewykonalne.

Drugi koronny argument zwolenników zniesienia celibatu w Kościele to twierdzenie:”Co taki ksiądz może wiedzieć o życiu rodzinnym, czy małżeńskim?” Równie dobrze takie pytanie mógłby zadać alkoholik swojemu terapeucie: „Nigdy nie obudziłeś się we własnych wymiotach, na potwornym kacu, nie pamiętając kompletnie nic z ostatnich kilku godzin swojego życia, to co ty możesz wiedzieć o uzależnieniu!? ” Albo chory na raka lekarzowi:”Nie żyjesz z podpisanym wyrokiem, nie umierasz z bólu i ze strachu, nie faszerują cię trucizną, która podobno jest lekarstwem, więc co ty możesz wiedzieć o nowotworze!?”

Czy fakt spłodzenia trójki, piątki, czy nawet dziesiątki dzieci czyni mnie ojcem? Czy fakt, że posiadam dzieci czyni mnie ekspertem od ich wychowywania? Bycie w wieloletnim związku z kobietą czyni ekspertem od płci pięknej? Śmiem twierdzić, że wiele kobiet w konfesjonale mówi księdzu o sprawach, o których nigdy nie powie własnemu mężowi. Śmiem twierdzić, że konfesjonał to miejsce, w którym księża zdobywają wiedzę o naturze człowieka, która nam zwykłym śmiertelnikom dana jest bardzo rzadko.

Ksiądz to nie zawód, to nie praca na etacie od ósmej do szesnastej. To powołanie absorbujące siły, myśli i czas. Czy można je skutecznie realizować kiedy trzeba zawieść syna na basen, iść na wywiadówkę, na zakupy do marketu i załatwić przy okazji setki spraw? Nie zaniedbując potrzeb żony i samego siebie, czy da się jeszcze wygospodarować czas dla owczarni? Ryzyko, że zawsze coś będzie się odbywać kosztem czegoś jest bardzo duże, albo to będzie ojciec i mąż, którego nigdy nie ma w domu albo ksiądz, którego nigdy nie ma w parafii, albo ksiądz – robot nie mający czasu na modlitwę, kontemplację, własny rozwój duchowy. Czy wyeksploatowany do granic możliwości kapłan to faktycznie ratunek dla Kościoła?

Sprawa celibatu to temat bez wątpienia ważny dla samych księży, ale czy kluczowy dla odnowy Kościoła? Dla świeckich w Kościele? Nie jestem fanatykiem celibatu, nie przeraza mnie wizja żonatych księży, nie sądzę jednak, że jego zniesienie znacząco zmieni oblicze Kościoła. Co mogłoby je zmienić? Święcenia kapłańskie dla kobiet. Przecież, czy żonaci, czy nie, ciągle mówimy o mężczyznach. Przewietrzenie tego towarzystwa, wpuszczenie świeżego powiewu w postaci innego myślenia, innej mentalności, wrażliwości, innego widzenia świata, kobieca ręka wśród pasterzy, to mogłoby zmienić oblicze owczarni. Czy jednak dzisiejszy męski Kościół jest skłonny dzielić się władzą dusz z kobietami? Sądzę, że nie.

W Polsce jeszcze do niedawna temat celibatu i święceń kapłańskich dla żonatych mężczyzn pojawiał się rzadko, po cichu, gdzieś na marginesie poważnych teologicznych dyskusji. Polski Kościół był potężny, niezachwiany, nie dotyczyły go żadne afery. Pełen tłumów, a do seminariów rok w rok zgłaszało się wielu młodych mężczyzn chętnych wstąpić na drogę kapłaństwa. Nie było wielkiej potrzeby toczyć debaty na temat celibatu.

Dziś wszystko się zmieniło, wielka rzeka powołań zdaje się coraz wyraźniej wysychać. Coraz częściej pojawiają się głosy, że Kościół z uporem obstający przy wyświecaniu na księży wyłącznie nieżonatych mężczyzn trwa w jakimś anachronizmie. Z maniackim uporem chce utrzymać rozwiązania nie zrozumiałe w dzisiejszych czasach, w brew naturze i bardziej szkodzące niż niosące pożytek.

Czy jednak problem dotyczy tylko powołań do  stanu duchownego? Czyż podobnie sprawa nie wygląda z powołaniami na przykład do małżeństwa? Czyż nie mamy do czynienia z problemem powołań jako takich, powołań w ogóle?

Statystyki mówią wyraźnie, że coraz więcej młodych ludzi w Polsce decyduje się na związki pozamałżeńskie. Coraz więcej twierdzi, że „papierek” w związku nie jest im do niczego potrzebny. Coraz więcej mamy w naszym kraju rozwodów, rozbitych rodzin, związków patchworkowych. Czy to by nie znaczyło, że i instytucja małżeństwa to jakiś anachronizm? Czy i tutaj nie należałoby wprowadzić jakiś zmian? Na przykład zliberalizować przysięgę małżeńską. Wyrzucić z niej takie anachronizmy jak uczciwość i wierność, zostawić samą miłość i oczywiście zamienić:”do końca życia”, na jakieś mniej radykalne:”o ile nam się uda”;”dopóki, nie uznamy inaczej”,”jak Bóg i czas zechcą”?

Powołanie to nie zawód, to nie hobby, to nie jest pomysł na samorealizację. Powołanie to misja, to poświęcenie siebie jakiejś sprawie. Wiara w to, że jest coś do zrobienia, zmienienia, ulepszenia czegoś. To wiara w to, że to coś mogę i powinienem zrobić właśnie ja.

W roku 1989 upadł w Polsce komunizm, po ciężkim i bolesnym okresie transformacji dotarliśmy w końcu do tablicy z wielkim napisem „demokracja zachodnia”. Stwierdziliśmy wtedy niemal zgodnie, że to wreszcie koniec drogi, że dalej iść już nie trzeba, że dalej iść już nie ma gdzie i nie ma  poco. Teraz wreszcie należy się zatrzymać, okopać, dorobić, umościć sobie wygodne gniazdko. Gdy tylko na horyzoncie pojawiają się jakieś wybory czy to parlamentarne czy prezydenckie, wielcy i mądrzy ludzie w tym przekonaniu nas tylko utwierdzają. Wmawiają nam, że głosowanie to nie tylko nasz przywilej i nasze prawo ale przede wszystkim nasz obowiązek. Każdy kto myśli inaczej jest nie tylko nie mądry i nic nie rozumie ale wręcz jest szkodliwy i niebezpieczny. To jakiś oszołom, mitoman albo i nawet faszysta!

Demokracja zachodnia to system:”my na was głosujemy, a wy zarządzajcie”, my w tym czasie będziemy pracować, dorabiać się, zarabiać pieniądze, a jak wasze rządy nam się nie spodobaj to was zmienimy za cztery lata. To system kupno – sprzedaż. My wam sprzedajemy nasze głosy, a wy je kupujecie obietnicą, że wszystkim się zajmiecie w taki sposób, żeby nam nie utrudniać życia czyli dorabiania się, kupowania rzeczy, bogacenia. W tym systemie ważne jest dobrze kupić i dobrze się sprzedać, skorzystać z szansy, nie przegapić okazji, promocji. W tym systemie ksiądz to zawód jak każdy inny, a małżeństwo to nie żadna misja tylko dobrze pojęty interes pod tytułem „gospodarstwo domowe”. Zawód, gdy czujesz się wypalony możesz i powinieneś zmienić na inny. W przypadku interesu skoro nie idzie tak jak to sobie wyobrażaliśmy trzeba renegocjować warunki, zmienić partnera albo całkowicie zamknąć.

Chrześcijaństwo w systemie kupno – sprzedaż nie jest Drogą pełną poświęceń i wyrzeczeń ale starą, sentymentalną tradycją w którą można się pobawić w czasie wolnym od pracy.

W chwili, gdy człowiek podniósł rękę na Boga, przybił Go do krzyża, powiedział:”Nie chcemy Cię”;”Nie potrzebujemy, tylko nam mącisz w głowach!”;”Wolimy Barabasza!”, rozpoczął się wielki kryzys chrześcijaństwa, który trwa po dzień dzisiejszy.

Wielki, potężny Kościół, Kościół dumny, bogaty, zadowolony sam z siebie jest Kościołem nieautentycznym, nieprawdziwym. Jest kłamstwem, pozorem, oszustwem. Natomiast Kościół na kolanach, Kościół słaby, grzeszny, pełen brudu, to Kościół, który mówi nam prawdę o nas. Pokazuje:”Tacy jesteśmy”;”Taka jest jakość naszej wiary, naszego chrześcijaństwa”.

Kościół, który drażni, męczy, przeszkadza, pokazuje prawdę, Kościół, który jest naszym lustrem, to dobry Kościół. Kościół miły, fajny, sympatyczny i przyjazny przestaje pełnić swoją funkcję. Dziś wiele osób stawia pod adresem Kościoła zarzut:”W moim Kościele nic się nie dzieje”,”W mojej parafii niczego się nie organizuje”. „Księża nie mają charyzmy”! A niby co ma się dziać, czego oczekujesz, celebrytów w sutannach?

Jeśli komuś się marzy spektakl, powinien się wybrać do teatru. Jeśli chcesz widowiska w wielkim stylu, świetnie się do tego nadaje kino pełne efektów specjalnych. Cuda, dziwy i królik wyciągnięty z kapelusza to domena cyrku. Na tańce i pląsy świetnym miejscem jest dyskoteka. Chcesz hal sportowych wypełnionych po brzegi ludźmi, idź obejrzeć polskich siatkarzy, ci faceci umieją zrobić świetne widowisko! Kościół nie jest od dostarczania rozrywek, jest od ratowania duszy.

Tak samo jak w Kościele, tak w naszych duszach pełno jest brudów zamiecionych pod dywan, trupów w szafie, kłamstwa, a to nie są sprawy rozrywkowe, są to sprawy bardzo poważne.

Wchodzisz do budynku Kościoła, a tam tylko kilka starszych pań cicho modlących się na różańcu, myślisz sobie jak tu smutno i pusto. Pomyśl inaczej, że jutro ty będziesz starszą panią, starszym panem. Myślisz sobie, że masz jeszcze czas? Teraz jest pora na rozrywkę i zabawę, a na refleksję, zadumę, ciszę będzie czas kiedy indziej? Nie masz już czasu.

„Jezus, widząc tłumy, wyszedł na górę. A gdy usiadł, przystąpili do Niego Jego uczniowie. Wtedy otworzył swoje usta i nauczał ich tymi słowami: Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy królestwo niebieskie. Błogosławieni, którzy się smucą, albowiem oni będą pocieszeni. Błogosławieni cisi, albowiem oni na własność posiądą ziemię. Błogosławieni, którzy łakną i pragną sprawiedliwości, albowiem oni będą nasyceni. Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia dostąpią. Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą. Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój, albowiem oni będą nazwani synami Bożymi. Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości, albowiem do nich należy królestwo niebieskie. Błogosławieni jesteście, gdy [ludzie] wam urągają i prześladują was, i gdy z mego powodu mówią kłamliwie wszystko złe na was. Cieszcie się i radujcie, albowiem wasza nagroda wielka jest w niebie” (Mt 5, 1 – 12a).